Te koop: bijzonder fraai salon-orgel uit 1844.

Gebouwd door Kam en Van der Meulen.

Beschrijving.
Salonorgel met Manuaal en aangehangen Pedaal, in volledig gesloten kast met authentieke zwelinrichting.

Kostbaar meubel, vormgegeven in een zeer vrije vorm van het classicisme.
Eiken stijl- en regelwerk, gefineerd met Cuba-mahonie en afgewerkt met robbellijsten. In de zijwanden van de bovenkast verticale jaloezieën ten behoeve van de zwelinrichting. Panelen en jaloezieën van massief Cuba-mahonie. In de onderkast aan weerszijden van de klaviatuur prachtige Cuba-mahonie consoles met krullen, waarin een zwaan is verwerkt. Op de hoeken van de bovenkast fraaie getorste kolommen van Cuba-mahonie, eindigend in fantasiekapitelen waarboven cartouches. In het fries een mascaron met uitwaaierende golfranken, op de kap een geschulpt fronton.

Oorspronkelijke dispositie:

Manuaal C-f'''
1.		Salicionaal	8'		(vermoedelijk)
2.		Holpijp	8'		bas en discant
3.		Octaaf	4'		bas en discant
4.		Fluit	4'
5.		Octaaf	2'
6.		Dulciaan	8'		bas en discant; doorslaand

Pedaal (C-c’) aangehangen
Tremulant
Ventiel
Zwelinrichting

toonhoogte: a' = 440 Hz.

Geschiedenis.
Het orgel is in 1844 gebouwd door de orgelmakers Willem Hendrik Kam (1806 – 1863) en Hendrik van der Meulen (1810 - 1852). De oorspronkelijke locatie is niet bekend.
Kam en Van der Meulen behoren tot de belangrijkste Nederlandse orgelbouwers van de negentiende eeuw. Vanaf 1837 waren zij zelfstandig als orgelmakers te Rotterdam gevestigd. Kam en Van der Meulen hebben een eigen orgelstijl ontwikkeld, gebaseerd op lokale tradities en een internationaal georiënteerde wetenschappelijke benadering.

In 1903 is het orgel door de orgelmaker J.C. Sanders te Utrecht in de kerk van Fort Blauwkapel (bij Utrecht) geplaatst. Het was toen afkomstig uit Amsterdam. Bij de plaatsing in Blauwkapel (of mogelijk later) heeft Sanders de Salicionaal 8’ vervangen, mogelijk ook het hoogste octaaf van de Holpijp 8’ alsmede de Octaaf 2’. Na werkzaamheden door Sanders in 1923 en 1932 is het orgel in 1943 vanwege het dreigende oorlogsgeweld opgeslagen. In 1966 is het in de Jeruzalemkerk aan de Troosterlaan te Utrecht geplaatst. Daarbij is het groot octaaf van de Holpijp 8’ vermoedelijk van Westaflex conducten voorzien. Mogelijk zijn het hoogste octaaf van de Holpijp 8’ alsmede de Octaaf 2’ toen pas vervangen. In 1976 is het orgel door de orgelmaker J. Brink te Nieuwegein in de Gereformeerde kerk ‘De Hoeksteen’ in Vianen geplaatst. De doorslaande Dulciaan 8’ werd daarbij gewijzigd in een opslaande. In 1985 heeft Brink Sanders’ hoogste octaaf van de Holpijp 8’ alsmede de Octaaf 2’ gereconstrueerd.

In 2007 is het orgel gerestaureerd door orgelmaker Henk van Eeken te Herwijnen, waarbij Peter van Dijk te Utrecht als orgeladviseur optrad. Namens de Rijksdienst voor Archeologie, Cultuurlandschap en Monumenten werd de restauratie begeleid door drs. Wim Diepenhorst. De historisch gegroeide toestand werd in beginsel gehandhaafd. De kast werd gerestaureerd en gereconstrueerd in samenwerking met restaurateur Geert Hardeman te Leersum. Alle werkzaamheden zijn uitgevoerd met historisch juiste materialen, in historisch juiste detailleringen en met historisch juiste bewerkingen. Het pijpwerk werd in de aangetroffen toestand hersteld. De trapinstallatie werd gereconstrueerd.

Type(ring).
Karakteristiek negentiende-eeuws salonorgel uit het vroege oeuvre van de orgelbouwers Kam en Van der Meulen.

Cultuur-historische waarde.
Uit 1844 stammen de volgende delen:

het meubel;
de windvoorziening;
de windlade;
het manuaal;
het pedaalklavier;
de speel- en registertracturen;
202 van de 312 orgelpijpen.

Afmetingen.
Grootste hoogte	:	2,85		meter
Breedte	:	1,77		meter
Diepte bovenkast	:	0,85		meter
Grootste diepte onderkast	:	1,07		meter

Prijs.
Het orgel is voor een aantrekkelijke prijs te koop.

Voor informatie kunt u contact met ons opnemen via info@henkvaneeken.com

© Foto's: dr. B.G. van Buitenen.